De Nederlandse online kansspelmarkt is klein, dat blijkt uit een rapport dat werd gepresenteerd door de Kansspelautoriteit (Ksa) waarin zij een overzicht geven van de huidige cijfers voor online gokken in Nederland en de prognose voor de komende jaren waarin de online markt gereguleerd zal zijn. Het rapport kwam tot stand in samenwerking met H2 Gambling Capital (H2) en Regulus Partners (RP).
Op 1 april 2021 gaat, naar verwachting, de nieuwe wet Kansspelen op Afstand (Koa) van kracht en vervolgens opent, op 1 oktober 2021, de Nederlandse online kansspelmarkt officieel voor aanbieders die in het bezit zijn van een geldige kansspelvergunning. Op het moment van presentatie van het rapport is het aanbieden van online kansspelen dus nog illegaal in Nederland en het rapport geeft “een overzicht van schattingen van de huidige omvang van de Nederlandse, op het moment van schrijven behoudens e-commerce nog illegale, online kansspelmarkt” aldus de Ksa. In het rapport wordt de op touw zijnde Nederlandse legale online kansspelmarkt vergeleken met de recent gereguleerde Europese markten Zweden, Denemarken en Frankrijk. Volgens het rapport is Nederlandse online kansspelmarkt klein en zal het doel van de Nederlandse overheid om 80% kanalisatie te bereiken in 2024 niet worden behaald.
Kleine Kansspelmarkt
Volgens het rapport is zowel de totale omvang van de (huidige) markt als de uitgaven per persoon in Nederland bescheiden. De groei van de online markt in Nederland blijft achter bij andere landen. Deze stagnatie is echter te verklaren zegt de Ksa. Immers, online aanbieders zijn terughoudend. Ze willen graag in aanmerking komen voor een Nederlandse vergunning en willen dit niet op het spel zetten door in de huidige markt kansspelen aan te bieden aan de Nederlandse consument.
Een tweede reden voor het achterblijven van de groei die in het rapport wordt genoemd, is de manier waarop de Kansspelautoriteit de afgelopen jaren illegaal online kansspelaanbod proactief heeft bestreden. Er werd bijvoorbeeld in 2019 met 3,5 miljoen euro al een recordbedrag aan boetes opgelegd voor het illegaal aanbieden van online kansspelen. Het ging in de meeste gevallen om aanbieders die zich specifiek op de Nederlandse spelers richtten door gebruik van de Nederlandse taal of een typisch Nederlands betaalmiddel zoals iDEAL. De verwachting die wordt geuit in het rapport is dat de online kansspelmarkt zal groeien na de invoering van de wet Koa maar dat deze waarschijnlijk al eerder was gegroeid zou er nooit een wet Koa geweest zijn. Immers, online aanbieders hadden dan geen reden om zich terughoudend op te stellen ten opzichte van Nederlandse spelers en de groei zou dan meer op een lijn liggen met de groei zoals die gezien wordt in andere Europese landen.
Huidige online kansspelmarkt cijfers
De cijfers in het rapport worden uitgedrukt als BSR, dat staat voor Bruto Spelresultaat dat wordt bepaald door het uitgekeerde bedrag (in prijzen) af te trekken van het ingelegde bedrag. Het is de gangbare maatstaf als het gaat om kansspelen aangezien een precieze omzet niet te achterhalen is. De BSR voor de Nederlandse online kansspelmarkt wordt geschat op zo’n 424 miljoen euro in 2019. In datzelfde jaar bedroeg de BSR voor landgebonden kansspelen (fysieke casino’s, loterijen etc) 2,7 miljard euro. Volgens verwachtingen van H2 in het rapport zal de online markt na de invoering van de wet Koa met factor 3 toenemen en stijgt de totale omvang (inclusief het illegale aanbod) uiteindelijk in 1,27 miljard Euro in 2025. Zo blijft de online markt, ondanks een sterke stijging, nog steeds kleiner dan de fysieke kansspelen. 2020 was allesbehalve een normaal jaar en wordt in het rapport genoemd als “een uitschieter”.
Cijfers uit het COVID-19 jaar: 2020
2020 zag, volgens het rapport, een daling van het BSR doordat de landgebonden casino’s hun deuren tijdelijk moesten sluiten en daarna door de aangepaste bezoekregels vanwege COVID. De online markt werd er positief door beïnvloedt, maar ook niet in de mate waarmee in eerste instantie werd gedacht. Het rapport kijkt hierin naar de cijfers per sector en maakt onderscheid tussen de cijfers tijdens en na de Nederlandse lockdown die duurde van maart tot en met juni 2020.
Sportweddenschappen
Het aantal sportweddenschappen kelderde tijdelijk door het stilleggen van alle sportcompetities. Er was een daling van tussen de 60 en 90% te zien in april. In diezelfde periode was er een stijging in andere segmenten in dezelfde periode, zo schrijft de Ksa in haar rapport. Wedden op e-sports steeg aanzienlijk met 200%, virtuele sportwedstijden met 100% en Zweeds paardenrennen met 400%. Het was echter bij lange na niet genoeg om het wegvallen van tennis en voetbal, twee van de meest populaire pre-COVID sporten, te kunnen compenseren.
Online Poker
Een stijging van 75 tot 100% in Online Poker acht de Ksa “plausibel” aldus het rapport. De vraag is wel of de toename in pokercijfers daadwerkelijk nieuwe spelers zijn of dat het gaat om spelers die voor de lockdown ook al deelnamen aan andere online kansspelen.
Online casino spelen
Er wordt in het rapport uitgegaan van het feit dat online casinospelen iets gegroeid zijn maar niet exponentieel zoals werd gevreesd. De stijging die wordt genoemd is maximaal 25% volgens de Ksa.
Kijkend naar de verandering in de totale markt (100% stijging voor poker, 25% toename voor online casino en 65% afname van sportweddenschappen) blijkt dus dat de totale online kansspelmarkt is gedaald door COVID. Immers, online casino en poker kunnen het verlies van de sportweddenschappen niet compenseren.
Toekomst van de Nederlandse online kansspelmarkt
Om de prognose voor komende jaren vast te stellen maakt het rapport onderscheid tussen zogenaamde “offshore” en “onshore” aanbieders waarbij de term onshore verwijst naar aanbieders die een vergunning hebben in het land waar de cijfers betrekking op hebben. Offshore aanbieders hebben wellicht wel een vergunning uit een ander land (bijvoorbeeld Malta of Gibraltar) maar niet voor het land waarin ze (willen) opereren (Nederland).
Verwacht wordt dat het totale legale BSR stijgt naar 412 miljoen Euro in 2021 en 769 miljoen in 2025. Dit zijn dus bedragen waarover kansspelbelasting wordt geheven en kansspelheffing wordt betaald. 0,25% van de kansspelheffing is bestemd voor het verslavingspreventiefonds.
Voorgestelde kanalisatiepercentages halen naar verwachting de doelstelling van 80% niet.
De door het kabinet beoogde kanalisatiegraad van 80% in 2024 zal volgens het rapport niet worden behaald. Met kanalisatie wordt het aandeel van de legale markt ten opzichte van de totale markt bedoeld. Het kabinet en de Ksa hebben tot nu toe altijd 80% kanalisatie aangehouden en daarmee bedoelen ze: 80% van de markt is legaal aanbod (onshore) en 20% van de markt is illegaal (offshore aanbieders). Als graadmeter voor kanalisatie wordt gekeken naar geld (BSR) of spelers. Kanalisatie in spelers is van belang voor de Ksa in hun doel consumenten te beschermen tegen gokverslaving en het is hierin van groot belang dat alle spelers terecht moeten kunnen bij legale, betrouwbare online casino’s die voldoende aandacht hebben voor verslavingspreventie.
Het rapport voorspelt dat in termen van geld, grofweg 70% gekanaliseerd zal zijn in 2024 wat dus onder de beoogde 80% van de Ksa ligt. Als grootste obstakel wordt de hoge kansspelbelasting genoemd. Onder de wet Koa zal 29% kansspelbelasting worden geheven op online gokken, dit is veel meer dan in voorbeeldlanden Zweden(18%) en Denemarken (20%). “Aanbieders zullen de kansspelbelasting (deels) proberen door te berekenen aan de spelers. Hierdoor wordt het legale kansspelaanbod minder aantrekkelijk”, aldus de Ksa. “Momenteel betalen illegale aanbieders geen kansspelbelasting in Nederland. Dit geeft prijsbewuste spelers een prikkel om bij een illegale aanbieder te gaan spelen. Een hogere belastingvoet leidt daarmee tot een lagere kanalisatie.”
Als er wordt gekeken naar kanalisatie op het gebied van spelers is opvallend dat de voorspellingen voor kanalisatie in termen van spelers nu al aanzienlijk hoger uitvalt dan in termen van geld. Dat is te verklaren doordat de spelers in drie verschillende categorieën worden verdeeld, gebaseerd op de regelmaat waarmee ze spelen. Veruit de grootste groep is de zogenaamde incidentele of recreatieve spelers en zij geven gemiddeld minder geld uit dan regelmatige spelers. Zij zijn, volgens het rapport, ook gemakkelijker beïnvloedbaar door reclame in de media en zullen eerder kiezen voor een legale aanbieder die in het bezit is van een vergunning en dus reclame mag maken voor haar diensten, terwijl (prijsbewuste) regelmatige spelers makkelijker hun weg naar illegale aanbieders die geen reclame maken, kunnen vinden. Daarnaast hebben deze regelmatige spelers bij illegale aanbieders niet te maken met restricties of spelerslimieten in het kader van verslavingspreventie. Incidentele of recreatieve spelers zijn volgens het rapport 90% van de spelers. De verwachtingen zijn dus dat er in termen van spelers 90% kanalisatie zal plaatsvinden.
Nederlandse kansspelmarkt opent 1 oktober 2021
De opening van de Nederlandse online kansspelmarkt zal dus als verwacht opengaan op 1 oktober 2021. De ingang van de nieuwe wet en opening van de markt werd al 3 keer vertraagd. De oorspronkelijke ingangsdatum voor de wet Koa was vastgesteld op 1 juli 2020 maar werd in November 2019 zes maanden uitgesteld naar 1 januari 2021 met het idee dat de markt op 1 juli 2021 van start kon gaan. In september 2020 werd de invoering weer uitgesteld en werd de openingsdatum vastgesteld op 1 september 2021 maar vorige maand kondigde minister Dekker een derde vertraging aan en werd de ingangsdatum een maand vooruitgeschoven naar 1 oktober 2021. Begin deze maand werden de lagere regelgeving bij de wet Kansspelen op afstand vastgesteld en gepubliceerd.
Ineke Hoffmann is een copywriter met 10 jaar ervaring in de casino industrie in haar zak.
Ik schrijf over het reilen en zeilen in de Nederlandse en internationale online casino-industrie. Ik hou van de veelzijdigheid van de gokwereld waar, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, het echt niet koste wat het kost om geld gaat. De focus ligt tegenwoordig op het welzijn van de speler. Ik draag hier graag aan bij door objectieve en informatieve artikelen te schrijven over de ups en downs in (online) casino’s.